PLC (Programmable Logic Controller) یا کنترلر منطقی قابل برنامه‌ریزی، یک دستگاه الکترونیکی است که برای کنترل و اتوماسیون فرآیندهای صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه‌ها به ویژه در محیط‌هایی که نیاز به کنترل دقیق و قابل تنظیم فرآیندهای ماشینی یا تولیدی دارند، کاربرد فراوانی دارند.

ویژگی‌ها و کاربردهای PLC:

1. برنامه‌ریزی مجدد: یکی از ویژگی‌های برجسته PLC این است که می‌توان آن را برنامه‌ریزی کرد تا به شیوه‌های مختلفی کار کند. این قابلیت باعث می‌شود که بتوان آن را برای انواع مختلفی از فرآیندهای صنعتی و سیستم‌ها استفاده کرد.
2. پایداری و دوام: PLC‌ها برای کار در شرایط سخت و صنعتی طراحی شده‌اند. به همین دلیل آنها قادر به تحمل دماهای بالا، ارتعاشات و نویزهای الکتریکی هستند.
3. مدیریت ورودی و خروجی‌ها: PLC‌ها به ورودی‌ها و خروجی‌های دیجیتال و آنالوگ متصل می‌شوند. ورودی‌ها معمولاً شامل سنسورها، سوئیچ‌ها یا سیستم‌های اندازه‌گیری هستند که داده‌های محیطی را به PLC منتقل می‌کنند. PLC پس از پردازش این اطلاعات، سیگنال‌های خروجی را برای کنترل دستگاه‌ها و ماشین‌آلات تولید می‌کند.
4. کنترل زمان‌بندی و رویدادها: PLC‌ها قادر به انجام وظایف زمان‌بندی‌شده هستند. به این معنی که می‌توانند فرآیندهایی را در زمان‌های مشخص یا بر اساس شرایط خاص فعال کنند، مانند روشن یا خاموش کردن یک موتور در یک بازه زمانی خاص.
5. سخت‌افزار و نرم‌افزار: سخت‌افزار PLC از یک واحد پردازش مرکزی (CPU)، حافظه، ورودی/خروجی‌ها، و گاهی ماژول‌های ارتباطی تشکیل شده است. نرم‌افزار مربوط به PLC‌ها معمولاً برای برنامه‌نویسی آن استفاده می‌شود که از زبان‌های خاص مانند Ladder Logic یا Structured Text استفاده می‌کند.
6. مدل‌های مختلف: PLC‌ها معمولاً به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

• PLC‌های کوچک: برای کاربردهای ساده و سیستم‌های کوچک.
• PLC‌های متوسط: برای فرآیندهایی با پیچیدگی متوسط و تعداد زیادی ورودی/خروجی.
• PLC‌های بزرگ: برای سیستم‌های پیچیده صنعتی که نیاز به ظرفیت بالایی دارند. ساختار برنامه‌نویسی در PLC:
  یکی از زبان‌های برنامه‌نویسی متداول برای PLC‌ها Ladder Logic است. این زبان برنامه‌نویسی شبیه به نمودارهای مدار الکتریکی است و به کاربران این امکان را می‌دهد که منطق‌های کنترل را با استفاده از اشکال گرافیکی و بدون نیاز به کدهای پیچیده، طراحی کنند. مثال ساده در Ladder Logic:
  در این زبان، یک برنامه ساده برای روشن کردن یک لامپ ممکن است شبیه به این باشد:
• اگر سوئیچ (ورودی) باز باشد، لامپ (خروجی) روشن می‌شود. مزایای PLC:
• قابلیت تغییر و انعطاف‌پذیری بالا: امکان تغییر برنامه‌ها بدون نیاز به تغییرات سخت‌افزاری.
• سهولت در تشخیص و اصلاح خطاها: از آنجایی که برنامه‌ریزی به صورت دیجیتال انجام می‌شود، شناسایی و اصلاح خطاها راحت‌تر است.
• پشتیبانی از ارتباطات صنعتی: بسیاری از PLC‌ها از پروتکل‌های ارتباطی مختلف پشتیبانی می‌کنند و می‌توانند با دیگر سیستم‌های اتوماسیون مانند SCADA یا HMI ارتباط برقرار کنند.
  کاربردهای PLC:
  PLC‌ها در بسیاری از صنایع و زمینه‌ها کاربرد دارند، از جمله:
• صنعت خودروسازی: کنترل خطوط تولید و ربات‌ها.
• صنعت نفت و گاز: کنترل فرآیندهای پمپاژ، فشار و دما.
• سیستم‌های حمل و نقل: کنترل سیگنال‌های ترافیکی و حمل و نقل هوایی.
• ماشین‌آلات صنعتی: برای اتوماسیون عملیات پیچیده در کارخانه‌ها.